10 ژانویه 2023- چندین مطالعه قبلی نقش چگالی انرژی رژیم غذایی (DED) را در ایجاد چاقی و اختلالات مرتبط با آن نشان داده اند. با این حال، نقش احتمالیDED ، در ایجاد عوامل خطر قلبی متابولیک در افراد چاق هنوز مورد مطالعه قرار نگرفته است.

محققان ایرانی در یک مطالعه جدید دریافتند که DED بالا (چگالی انرژی رژیم غذایی) با کاهش فشار خون و کلسترول تام، اما افزایش سطحHDL (لیپوپروتئین با چگالی بالا) و افزایش شاخص بررسی کمّی حساسیت به انسولین (QUICKI) مرتبط است. علاوه بر این، این تاثیرات مستقل از عوامل مخدوش کننده مانند سن، BMI، جنس، و فعالیت بدنی، بود.

مطالعه اخیر در BMC Endocrine Disorders منتشر شده است.

رژیم غذایی، یک عامل خطر قابل تغییر برای بیماری های مزمن است. اکثر تحقیقات رابطه بین اجزای مواد غذایی را بطور جداگانه یا به عنوان بخشی از الگوها و شاخص های غذایی در ایجاد اختلالات متابولیک و چاقی ارزیابی کرده اند. چندین مطالعه ی اخیر بر نقش یک رژیم غذایی سالم کافی در روابط رژیم غذایی و بیماری ها متمرکز شده اند.

چگالی انرژی رژیم غذایی یا DED، اخیراً در مورد سندرم متابولیک (MetS) مورد توجه قرار گرفته است.DED ، به عنوان انرژی در واحد وزن یک نوشیدنی یا غذا تعریف می شود و به صورت "کیلوکالری در هر 100 گرم غذا" گزارش می گردد.

با توجه به پیشینه ی فوق، مهدیه عباسعلی زاد فرهنگی، و همکارانش از دانشگاه علوم پزشکی تبریز در ایران، با هدف ارزیابی ارتباط بین DED و فشار خون، پارامترهای آنتروپومتریک و پارامترهایMetS (مانند فشار خون، پروفایل لیپیدی و نشانگرهای گلایسمی) در میان افراد چاق، این مطالعه ی مقطعی را انجام دادند.

پژوهشگران 335 بزرگسال چاق 20 تا 50 ساله را از تبریز و تهران وارد این مطالعه کردند. دريافت غذايي با استفاده از پرسشنامه نيمه كمّي بسامد خوراک ها (FFQ) كه شامل 168 ماده غذايی بود، ارزيابی شد. سپسDED  محاسبه شد. MetS بر اساس دستورالعمل هایNCEP-ATP III (برنامه ملی آموزش کلسترول بزرگسالان پنل درمان III) تعریف شد. یک فشارسنج، فشار خون را اندازه گیری کرد و ترکیب بدن با آنالیز امپدانس بیوالکتریک (BIA) اندازه گیری شد.

این مطالعه به یافته های زیر منجر شد:

·        افراد در سهک های بالاتر مقادیر DED، مقادیر بیشتری چربی، کربوهیدرات، اسید چرب اشباع (SFA)، اسید چرب غیراشباع یا چند پیوند دوگانه(PUFA)، اسید چرب غیراشباع با یک پیوند دوگانه (MUFA) و گوشت، ماهی، مرغ(MFP) ، دریافت کردند.

·        افزایش DED با محاسبه با هر دو روش، هیچ ارتباطی با قند خون ناشتا (FBS)، فشار خون سیستولیک (SBP)، تری گلیسیرید (TG)، کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL-C)، انسولین وHOMA- IR   نداشت(ارزیابی مدل هموستاتیک مقاومت به انسولین) حتی پس از تنظیم برای عوامل مخدوش کننده.

·         فشار خون دیاستولیک (DBP) در دومین سهک DED I کاهش یافت (0.921 = β، 0.004= P).

·        شاخص بررسی کمّی حساسیت به انسولین (QUICKI) در دومین سهک از هر دو روش DED، با DED ارتباط مثبت و معناداری داشت. در دومین سهک  DED II، کلسترول کل به طور قابل توجهی کاهش یافت، در حالی که کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL-C) افزایش یافت.

·        هیچ تغییر قابل توجهی در پارامترهای بیوشیمیایی در سومین سهک DED I و DED II، حتی پس از تنظیم برای متغیرهای کمکی، وجود نداشت. همچنین، سهک‌های بالاتر DED با کاهش شیوعMetS ، همراه بودند.

نویسندگان نوشتند: ما فشار خون دیاستولیک، فشار خون سیستولیک و سطوح تری گلیسیرید پایین‌تر را در سهک‌های بالاتر DED در 335 فرد چاق مشاهده کردیم. این ارتباط ممکن است به دلیل دریافت بیشتر عوامل MUFA،PUFA  و MFP در دسته‌های DED بالاتر باشد.

منبع:

https://medicaldialogues.in/diabetes-endocrinology/news/high-dietary-energy-density-reduces-bp-total-cholesterol-and-prevelance-of-mets-in-obese-people-105348